ریچارد لینکلیتر

ریچارد استوارت لینکلیتر (به انگلیسی: Richard Stuart Linklater) کارگردان و نویسنده‌ی مشهور آمریکایی است. عمده شهرت وی به سه گانه‌ی پیش از («پیش از طلوع»، «پیش از غروب» و «پیش از نیمه شب») باز می‌گردد. جدیدترین اثر وی نیز با نام «پسر بچگی» با استقبال بسیار خوب منتقدین مواجه شده است... 

 

اوایل زندگی

ریچارد لینکلیتر در هاستون تگزاس به دنیا آمد. مادرش دایان مارگارت، مدرسی در دانشگاه ایالتی سَم هاستون و چارلز دبلیو لینکلیتر پدرش می‌باشد. ریچارد برای تحصیل در کلاس های ۹-۱۱ در دبیرستان هاتسوایل در تگزاس حاضر می‌شد و مدرک پیشخدمتی خود را در سال آخر تحصیلش در مدرسه‌ی بلِر دریافت کرد. لینکلیتر تحصیل در دانشگاه ایالتی تگزاس را رها کرد تا در دکلِ حفاریِ نفت در سواحل خلیج مکزیک مشغول به کار شود. او در در آن دکل به مطالعه رمان‌های متعددی پرداخت تا اینکه به محض ورود به خشکی و بازدیدهای متعددی از یک تئاتر در هاستون علاقه‌ی زیادی به فیلمسازی پیدا کرد. او تمام پس انداز خود را برای خرید یک دوربین، یک ویدئو پروژکتور و وسایلی برای تدوین فیلم‌ها خرج کرد. سپس به آستین در تگزاس نقل مکان کرد. لینکلیتر تحت تاثیر کارگردانانی نظیر رابرت برسون، یاسوجیرو ازو و... بوده است. او در تابستان سال ۱۹۸۴ در دانشگاه ایالتی آستون برای آموزش فیلمسازی ثبت نام کرد.

جامعه ی فیلمسازی آستین: لینکلیتر همراه با دوستش لی دنیِل جامعه ی فیلمسازی آستین را در سال ۱۹۸۵ تاسیس کرد.

منابع الهام: اصلی ترین منبع الهام لینکلیتر برای فیلمسازی، فیلم «گاو خشمگین» محصول سال ۱۹۸۰ به کارگردانی مارتین اسکورسیزی میباشد. لینک لیتر در وصف آن گفته است:

"گاو خشمگین باعث شد تا من به فیلمسازی همانند پتانسیلی قابل بروز نگاه کنم. در آن زمان من هنرمندی غیر سازمان یافته بودم. در آن نقطه، گاو خشمگین باعث شکوفایی من شد."

طی سال های متمادی لینکلیتر به ساخت فیلم های کوتاه زیادی مشغول بود که بیش از هر چیزی به عنوان تمرین تکنیک های فیلمسازی به شمار می‌رفتند. سر انجام او در سال ۱۹۸۸ شاخص ترین و اولین فیلم کوتاه خود را با نام «یاد گرفتن شخم زنی با کتاب خواندن غیر ممکن است» ساخت. فیلمی که یک سال فیلمبرداری آن به طول انجامید و یک سال نیز تدوین آن! این فیلم از لحاظ معنایی مهم است و پیش زمینه‌ی بسیاری از کارهای لینکلیتر را آشکار می‌کند.

لینکلیتر اثر بعدی خود را با نام «اسلکر» در سال ۱۹۹۱ با بودجه ی ناچیز ۲۳ هزار دلار عرضه کرد. این اثر که داستان زندگی گروهی بی‌هدف و بی‌انگیزه را به صورت سریالی روایت می‌کند بیش از ۱ میلیون دلار فروش کرد و همراه با چند فیلم دیگر آغاز گرد سینمای مستقل آمریکا در دهه ی ۹۰ محسوب میشد.

دهه‌ی ۱۹۹۰

لینکلیتر دومین فیلم خود را با نام «گیج شده/Dazed and Confused» براساس سال های حضورش در تگزاس و افرادی که با آنها برخورد داشته ساخت. متیو مک‌کاناهی بازگیر برنده ی اسکار با این فیلم پا به دنیای سینما گذاشت.

در سال ۱۹۹۵ در ۴۵امین چشنواره ی بین المللی فیلم برلین لینکلیتر خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی را برای فیلم «پیش از طلوع» کسب کرد.

با فیلمهایی نظیر «بیداری زندگی»، «نوار» و کمدی «مدرسه‌ی راک» لینکلیتر نام خود را بر سر زبان ها انداخت. درسال ۲۰۰۵ لینکلیتر برای فیلم «پیش از غروب» نامزد جایزه ی اسکار بهترین فیلمنامه ی اقتباسی شد. بسیاری از فیلمهایی لینکلیتر تنها در یک روز اتفاق میافتند. سه گانه ی «پیش از...» گواهی بر این ادعاست.

در سال ۲۰۰۶ لینکلیتر فیلم بعدی خود یعنی «جامعه‌ی فست فود خوار» از رمان پرفروشی با همین نام ساخت. موضوع فیلم درباره ی صنعت فست فود آمریکا و تاثیر آن بر جامعه است. این فیلم مجوز ورود به جشنواره ی کَن سال ۲۰۰۶ را دریافت کرد.

لینکلیتر که فیلمهایش اکثرا مورد ستایش منتقدان قرار گرفته‌اند، پس از ساخت «جامعه ی فست فود خوار» که بازخوردهای متفاوتی را دریافت کرد، با ساخت فیلم «پویشگر تاریکی» در سال ۲۰۰۶، فیلم «من و اورسون وِلز» در سال ۳۰۸۸ که ۸۵ درصد رضایت مندی منتقدین را به همراه داشت و فیلم ّ «بِرنی» در سال ۲۰۱۱ که ۹۵ درصد رضایت مندی منتقدین در وبگاه راتن تومیتوز را در پی داشت بار دیگر نظر مثبت منتقدین را جذب کرد. او امسال نیز فیلم «پسر بچگی» که در یک پروژه ی ۱۲ ساله  فیلمبرداری و ساخته شده است را روانه‌ی سینماها کرد.

دو نامزدی جایزه اسکار بهترین فیلمنامه برای «پیش از غروب» و «پیش از نیمه شب»

دو جایزه‌ی خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره ی بین المللی برلین برای «پیش از غروب» و «پسر بچگی»